Detail uit: When the longing becomes the living, akryl på panel, höst '23

Nog niet alle dozen zijn uitgepakt – hoelang duurt dat ook altijd weer hè – maar het belangrijkste is in elk geval rond: ons nieuwe huis voelt als thuis. We genieten van het samenzijn en van het samen zijn, van in hetzelfde huis toch helemaal ons eigen ding te kunnen doen. Onze routines zijn niet per se veranderd – de eerste staat op, maakt de kachel aan, zet thee en begint aan de dag, terwijl de ander potentieel nog even kan blijven liggen tot het wat warmer is geworden – maar ze spelen zich nu gewoon allemaal enkele meters verder van elkaar af.

Op 11 november organiseerden we een lantarenviering bij ons thuis. Sint-Maarten is niet per se een gekende heilige hier en ook wapenstilstand doet weinig belletjes rinkelen. Bovendien probeer ik zelf de cyclus van het jaar te vieren zonder dat daar al te veel heilige mannen aan te pas hoeven te komen – misschien heb ik nog wat werk te doen met mijn weerstand tegen de kerk? Het werd dus, zoals de meeste overgangsmomenten in het jaar dat zijn, een viering van het licht. We kwamen samen rond onze eettafel en knipten en scheurden en plakten tot iedereen een lantaarn had om mee op pad te gaan. We maakten een wandeling door de besneeuwde bossen en droegen de volgende vraag met ons mee: ‘Hoe kan ik waken over mijn eigen licht en het, met de donkerste tijd nog in het verschiet, de duisternis in dragen?’

Foto: Inte Koster

Het werd een prachtige wandeling, het schijnsel van het levende licht* dat weerkaatst werd in de sneeuw was al magisch op zich. Iemand zei achteraf dat ze zich tijdens de wandeling erg verbonden had gevoeld met haar voorouders, die al generaties lang in het hoge noorden van Zweden wonen, dat ze voor zich zag hoe zij ooit met fakkels door de sneeuw moeten hebben gereisd. Ik merkte op dat ik minder bang was voor het donker dat achter de grenzen van onze lichtbron lag, dan wanneer ik met mijn koplamp rondloop. We kwamen thuis, aten pompoensoep en vulden onszelf met gesprek en samenzijn.

Foto: Inte Koster

Van die donkerste tijd merken we hier trouwens voorlopig nog niet zoveel, al zien we de zon nog maar een paar uur per dag. We lijken dit jaar allemaal niet zo’n erge last te hebben van het donker en dat heeft alles te maken met de vroege komst van de sneeuw die zoveel licht brengt. Op de koudste dagen glinstert het landschap zoals in een kitscherige kerstfilm – maar dan in het echt. De sneeuw brengt ook licht door wat er dan plots weer mogelijk wordt: met ski’s eronder brengen onze voeten ons naar waar we maar willen, over de velden en heuvels waar we in de zomer lopen, maar ook over moerassen, rivieren en meren waar je anders nooit zomaar overheen kan.

Foto: Inte Koster

Laatst zei iemand tegen me dat ik voor veel mensen een stukje van hun droom leef. Dat vind ik eigenlijk een gek idee, want ik ervaar mijn leven niet als een droom. Natuurlijk, het landschap is fabelachtig, het is heerlijk om te skiën, de sauna-avonden met of zonder vrienden zijn voedend en verwarmend

èn

ik was vorige week goed ziek en had op de koop toe mijn menstruatie; ik raak niet van mijn hoest af en heb last van de extreem droge binnen- en buitenlucht; ik ben onzeker over mijn lichaam dat zo is veranderd het afgelopen jaar en zie op tegen de kerstfeesten waar ik denk dat iedereen denkt: ‘Amai, Anna is toch dik geworden’; ik ben zenuwachtig over of ik nu binnenkort wel of niet mijn nieuwe job kan beginnen en als ik hem kan beginnen heb ik nu al stress over hoe het gaat zijn om drie dagen per week te pendelen naar Östersund; Inte en ik maken ook wel eens ruzie en ik ben heb sneeuwruimen soms nu al beu.

Ik zal altijd mezelf blijven en mijn leven altijd mijn leven, met de zonsondergangen achter de besneeuwde toppen èn de broeken waar ik niet meer in pas. Dat leven is bovendien uniek. (Ik mag dan wel in een of andere vorm van reïncarnatie geloven maar sinds kort besef ik dat er maar één leven zoals dit is, met dit lief, deze ouders, deze broers en zussen, vrienden en familie, met al deze mensen in deze constellaties en op deze plekken – en daar krijg ik soms lichte paniek van.) 

Dromen blijft natuurlijk essentieel, je moet je bestellingen aan het universum duidelijk voor ogen hebben om misverstanden te voorkomen. Toch lijkt de kunst vooral om met aandacht in de dagen van nu te staan en niet voortdurend weg te dromen in de invulling van de dagen die misschien (of hopelijk) nog komen gaan. Want ondertussen is wel duidelijk dat, hoewel het leven me in al zijn synchroniciteit soms exact brengt waar ik om heb gevraagd, elke dag er altijd anders uitziet dan hoe ik hem zelf had kunnen dromen.

Liefs en pak uzelf eens goed vast!

Anna

*kaarslicht heet levande ljus in het Zweeds en ik vind geen passender omschrijving dan dat.